«Мне все равно». Почему беларусы обиделись на Зеленского?

Об этом президент Украины заявил в интервью российским журналистам.

В беларусском сегменте соцсетей на Зеленского посыпались обвинения от – в «полной некомпетентности» до –  «полного понимания».

Почему слова президента Украины вызвали такое возбуждение?

 «Российская сторона в первую встречу в Беларуси… На которую я согласился, чтобы наша группа поехала, потому что я давно говорил, что [сторонам] нужно говорить — еще до войны. Я не против этих разговоров, лишь бы был результат…

Российская сторона чувствует победу в том, что эта встреча состоялась, что это добавляет какую-то субъектность Александру Григорьевичу Лукашенко… Да ради бога. Если мы можем закончить войну, а Александр Григорьевич будет чувствовать от этого, что он снова в доме хозяин — да ради бога. Мне, честно говоря, все равно. Это вообще выбор белорусов, а точно не наш. Поэтому я согласился, если будет предметная у них встреча.

Встреча получилась. Предметной я бы ее не назвал. Наша сторона сказала, что фраз о «демилитаризации» и «денацификации» не может быть, нас эти пункты вообще не интересуют», — заявил Зеленский.

Узнали, что по этому поводу думают эксперты.

Валерый Карбалевіч: Для Украіны найперш — спыненне вайны

Палітолаг Валерый Карбалевіч мяркуе, што да падобных канфліктаў прыводзяць розныя ўяўленні пра сітуацыю.

— Пакрыўдзіліся на тое, што Зяленскі выказаў думку: Лукашэнка можа быць гаспадаром Беларусі. Маўляў, гэта справа не Украіны – няхай беларусы самі разбіраюцца са сваімі праблемамі.

Частка палітызаванай беларускай публікі мяркуе, што гэта няправільная пазіцыя, бо Украіна павінна садзейнічаць адхіленню Лукашэнкі ад ўлады.

— Ці ёсць тут рацыя?

— У кожнага чалавека свой погляд, тым больш: як вядома, на палітыку, футбол і выхаванне чужых дзяцей не бывае аднолькавых думак.

— Ці апраўданыя папрокі на адрас Зяленскага? Маўляў, каб пасля жніўня 2020 года Украіна заняла больш актыўную пазіцыю, то сённяшняя вайна ў ёй, як мінімум, мела б куды меншыя маштабы.

— Украіна ў палітычным сэнсе далучылася да пазіцыі Захаду.

Украіна не прызнала прэзідэнцкія выбары ў Беларусі, не прызнала Лукашэнку прэзідэнтам; Украіна дала прытулак палітычным бежанцам, якія беглі ад пераследу ў Беларусі; Украіна ўвяла індывідуальныя санкцыі да асобаў, датычных да жорсткіх палітычных рэпрэсіяў; Украіна закрыла паветраную прастору для беларускіх самалётаў.

То бок, Украіна падтрымала палітычных апанентаў Аляксандраў Лукашэнкі і не падтрымала яго самога.

— З чаго тады ўзнікла гэтая праблема – ўзаемныя авінавачанні адзін да аднаго?

— З рознага ўспрыняцця сітуацыі.

Для Украіны прынцыпова важны мір, каб вайна спынілася — усё астатняе адыходзіць на другі план. Дзеля спынення вайны Зяленскі гатовы прыняць сітуацыю, калі Лукашэнка застанецца пры ўладзе, але каб вярнуць Беларусі дзяржаўную суб’ектнасць. Украінскія палітычныя эліты лічаць, што сёння гаспадаром Беларусі з’яўляецца Пуцін. Калі Лукашэнка верне кантроль над Беларуссю, то гэта пазітыўны крок, таму што ён зменшыць ролю Беларусі ў агрэсіі супраць Украіны. Менавіта з гэтага сыходзіў Зяленскі, калі праводзіў тэлефонныя перамоввы з Лукашэнкам, калі даваў інтэрв’ю расійскім журналістам.

Розныя ўяўленні і прыводзяць вось да такіх канфліктаў.

Сергей Харитонов: Никакого понимания ситуации в Беларуси у украинского президента нет

Медиаэксперт Сергей Харитонов заявил, что «из сегодняшнего интервью Владимира Зеленского понятно, что никакого понимания ситуации в Беларуси у украинского президента нет».

И расшифровывает свою мысль:

— Зеленский до сих пор не понял, что ракетных ударов и вторжения с территории Беларуси можно было бы избежать, если бы в 2020 Украина поддержала демсилы Беларуси вместо бизнеса с Лукашенко…

Фраза про сохранение Лукашенко во власти как «выбор беларусов» по степени некомпетентности равнозначна тезису о том, что российская оккупация Херсона — это выбор украинцев.

В целом, поведение Зеленского в отношении Лукашенко становится куда более понятным, если вспомнить, что даже спустя месяц после начала полномасштабной войны российский газопровод в Европу исправно работает на всей территории Украины.

Как принято говорить в Америке, 20 bucks is 20 bucks, — считает эксперт.

Ігар Тышкевіч: Для Украіны важней за ўсё пералом на франтах, а не перадача ўлады ў Беларусі

Эксперт Украінскага інстытута будучыні беларус Ігар Тышкевіч мяркуе, што падстаў для крыўд няма нікіх. І па пунктах расшыфроўвае логіку Зяленскага:

1. Украінскі інтарэс ў пытаньнях завяршэньня вайны. І падкрэсьлена рацыянальны падыход.

Лагічна. Бо Зяленскі прэзідэнт Украіны і сыходзіць са сваіх інтарэсаў.

2. У інтарэсах Украіны працаваць на тое, каб беларускі рэжым не пачаў актыўна удзельнічаць у вайне. Прынамсі на той момант, пакуль трэба стрымліваць досыць вялікую расейскую групоўку. Калі на гэтым фоне трэба не зважаць на прагу Лукашэнкі гаварыць пра перамовы — ок. Калі такая пазыцыя спрыяе працягу гандлю Менску й Масквы пра ўдзел/няўдзел у наземнай вайне — таксама ок. Покуль дыктатары гандлююцца, Украіна атрымлівае каштоўны рэсурс — час.
3. Калі заявы Зяленскага нехта ў Менску ўспрымае як шанец пакурціцца, кінуўшы ў пэўны момант слабеючага Пуціна, — таксама ок — палёгка ў вайне.

А пытаньні адносінаў зь менскім рэжымам будуць вырашацца пасьля вайны. І з улікам шкоды, што ўжо нанесена спрыяньнем агрэсіі (і фактычна удзелам у ёй).

Спадарства, а цяпер простае пытаньне на лёгіку: для Украіны ў гарачай фазе вайны важным мае быць пералом на франтах ці вырашэньне за беларусаў праблем перадачы ўлады?

Наконт суседзяў і палітыкі: для Украіны важныя прадказальныя суседзі, а не перамога той ці іншай палітсілы. Прыклад — Турэччына. Таму ня варта спрабаваць зваліць свае праблемы на іншых наўзамен павесіўшы сьцяжок на аватарцы, —  мяркуе эксперт.

Адказваючы на папрокі, што калі Украіна заняла такую пазіцыю, то навошта ёй дапамагаць у вайне, Ігар Тышкевіч дае просты адказ:

— Параза Пуціна створыць турбулентнасьць у расейскай палітыцы, аналагічную пачатку 90-х. Крамлю будзе не да суседзяў. І гэта вакно магчымасьцяў, шанец для Беларусі ня толькі перазагрузіце сыстэму ўлады, але й адскочыць ад Масквы.

Такое выпадае ня часта. А зараз яно ствараецца Украінай, якая не здалася. Вось каб мець другі гістарычны шанец і варта дапамагаць украінцам.

І таму зараз месца не эмацыйнай «крыўдзе» ці наадварот захапленьню, а цьвярозай працы на пэрспэктыву.